H μάχη του Ποντάιτσε (σημερινό Πιονταίτσι της Ουκρανίας) αποτελεί μια από τις πλέον ενδιαφέρουσες της ιστορίας. Σε αυτή ο Πολωνός στρατηγός – τότε – Ιωάννης Σομπιέσκι κατάφερε, με μόλις 3.000 τακτικούς στρατιώτες να νικήσει 10πλάσιους αντιπάλους.
Το 1667 Πολωνία και Ρωσία μοίρασαν την Ουκρανία. Ωστόσο ο Κοζάκος πολέμαρχος Πέτρο Ντοροσένκο δεν δέχτηκε την συμφωνία και συμμάχησε με τους Τούρκους, γινόμενος υποτελής του σουλτάνου.
Οι Τούρκοι ζήτησαν από τους υποτελείς τους Τατάρους της Κριμαίας να υποστηρίξουν τον Ντοροσένκο. Έτσι συγκεντρώθηκε στη δυτική Ουκρανία μια στρατιά 15.000 Κοζάκων, 18.000 Τατάρων και 3.000 γενιτσάρων.
Σε απάντηση ο Σομπιέσκι κινήθηκε στην περιοχή επικεφαλής 3.000 στρατιωτών. Μαζί του όμως ενώθηκαν και περίπου 6.000 αγρότες της περιοχής, ορθόδοξοι Ρουθηνοί της Γαλικίας, που προτιμούσαν τους Πολωνούς από τους Τούρκους και τους Τατάρους.
Ο Σομπιέσκι στρατοπέδευσε στο Ποντάιτσε. Στις 4 Οκτωβρίου 1667 αφίχθη στην περιοχή και η στρατιά Κοζάκων, Τατάρων και Τούρκων.
Η μάχη ξεσπά
Δύο ημέρες αργότερα οι Τάταροι υπό τον χαν Αντίλ Τζιράι επιτέθηκαν πρώτοι στη δύναμη του Σομπιέσκι που διέθετε και 18 ελαφρά αλλά πολύκαννα πυροβόλα. Οι Πολωνοί και οι Ρουθηνοί αντιμετώπισαν την επίθεση και αφού προκάλεσαν σημαντικές απώλειες στους αντιπάλους τους αντεπιτέθηκαν και τους απώθησαν.
Οι τρεις σύμμαχοι δοκίμασαν την τύχη τους και τις επόμενες ημέρες επιχειρώντας να υπερκεράσουν τις δυνάμεις του Σομπιέσκι, αλλά συνεχώς ελισσόμενοι, οι άνδρες του Πολωνού στρατηγού, απέκρουσαν όλες τις επιθέσεις κυρίως λόγω της αδυναμίας Κοζάκων, Τατάρων και Τούρκων να συντονιστούν.
Παρόλα αυτά λόγω της αριθμητικής τους υπεροχής κατάφεραν να πιέσουν τον Σομπιέσκι και να τον υποχρεώσουν να καταφύγει εντός της πόλης του Ποντάιτσε. Οι αντίπαλοί του τον πολιόρκησαν αλλά δεν κατάφεραν τίποτα. Έτσι ο Ντοροσένκο αποφάσισε να διαπραγματευτεί με τον Σομπιέσκι.
Βάσει της συμφωνίας στην οποία κατέληξαν η ενωμένη στρατιά Τατάρων, Τούρκων και Κοζάκων υποχώρησαν. Για την επιτυχία του αυτή ο Σομπιέσκι ορίστηκε αρχιστράτηγος κάνοντας το πρώτο βήμα προς τον πολωνικό θρόνο.
