Κλάση R: Τα γέρικα σκυλιά του Royal Navy “δάγκωναν” & στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Η κλάση Revenge, γνωστή και ως κλάση Royal Sovereign ή και κλάση R, αφορούσε 8 θωρηκτά “υπέρ-ντρέντνοτ” περίπου ως συμπλήρωμα των πέντε σκαφών της κλάσης Queen Elizabeth. Από τα 8 σχεδιαζόμενα μόνο 5 ναυπηγήθηκαν τελικά λόγω της λήξης του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Άρχισαν να ναυπηγούνται το 1913 και το τελευταίο ολοκληρώθηκε το 1917. Ήταν τα HMS Revenge, HMS Resolution, HMS Royal Oak, HMS Royal Sovereign και HMS Ramillies. Όλων ονόματα άρχιζαν από το γράμμα R για αυτό και η κλάση ονομάστηκε κλάση R.

Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος

Τα Revenge και Royal Oak πρόλαβαν να πάρουν μέρος στην περίφημη ναυμαχία της Γιουτλάνδης (31 Μαΐου – 1η Ιουνίου 1916). Στη Γιουτλάνδη το Revenge έπληξε σοβαρά τα γερμανικά καταδρομικά μάχης Derfflinger και Von der Tann, ενώ το Royal Oak έπληξε και σχεδόν βύθισε το γερμανικό καταδρομικό μάχης Seydlitz. Λίγο αργότερα, μετά τη ναυμαχία, εντάχθηκε σε υπηρεσία και το Royal Sovereign. Και τα τρία έδωσαν το παρόν στην παραλίγο εμπλοκή με τον γερμανικό στόλο στις 19 Αυγούστου 1916.

Στις αρχές του 1917 εντάχθηκε σε υπηρεσία και το Resolution. Τα σκάφη αποδείχθηκαν πολύ σταθερές εξέδρες πυρός. Στην σταθερότητά τους συνέβαλαν και τα εξωτερικά διαφράγματα για προστασία από πλήγματα τορπιλών που διέθεταν. Το τελευταίο, το Ramillies, τέθηκε σε υπηρεσία τον Σεπτέμβριο του 1917. Τα άλλα τρία σχεδιαζόμενα σκάφη (Resistance, Renown και Repulse) ακυρώθηκαν. Τα ονόματα των δύο τελευταίων δόθηκαν στα δύο ομώνυμα καταδρομικά μάχης. Μετά τον Α’ ΠΠ τα σκάφη υπηρέτησαν στον Ατλαντικό, στη Μεσόγειο, στο Αιγαίο και στη Μαύρη Θάλασσα. Υπέστησαν περιορισμένης έκτασης εκσυγχρονισμό, στην περίοδο του Μεσοπολέμου και εφοδιάστηκαν με αντιαεροπορικά πυροβόλα.

Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος

Με την έκρηξη του Β’ Παγκοσμίου τα Revenge και Resolution εντάχθηκαν στη δύναμη επιτήρησης της Μάγχης, ενώ το Royal Sovereign υπηρετούσε στον Μητροπολιτικό Στόλο. Το Ramillies βρισκόταν στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου με τον Στόλο της Μεσογείου και στάλθηκε άμεσα προς καταδίωξη του γερμανικού θωρηκτού τσέπης Graf Spee στον Ινδικό. Ανάλογη αποστολή στο νότιο Ατλαντικό ανέλαβαν και τα Resolution και Revenge, συνοδεύοντας παράλληλα και νηοπομπές από τον Καναδά.

Το Royal Oak που παρέμενε στην κύρια βάση του Σκάπα Φλόου τορπιλίστηκε και βυθίστηκε από το γερμανικό υποβρύχιο U-47 το οποίο διείσδυσε εντός του λιμανιού. Το πλοίο πήρα στον υγρό του τάφο 833 άνδρες του πληρώματός του. Στο μεταξύ το Ramillies χρησιμοποιήθηκε και για την μεταφορά στρατευμάτων από την Αυστραλία στη Μέση Ανατολή. Το Resolution ήταν το πρώτο που είχε την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει τα πυροβόλα μετέχοντας στην ναυτική εκστρατεία στη Νορβηγία και στη ναυμαχία του Νάρβικ. Τον Μάιο του 1940 επλήγη από γερμανικά αεροσκάφη, αλλά η ισχυρή του θωράκιση το προστάτευσε. Την ίδια περίοδο το Ramillies εντάχθηκε στον Στόλο της Μεσογείου ενόψει της επικείμενης εισόδου της Ιταλίας στον πόλεμο.

Το Resolution εντάχθηκε στην Δύναμη Η και μετείχε στην επιχείρηση κατά του γαλλικού στόλου στο Οράν (Mers-el-Kebir) ενώ το Ramillies βομβάρδισε ιταλικές θέσεις στη Λιβύη, μετά την κήρυξη του πολέμου στους Συμμάχους από τον πομπώδη Μουσολίνι. Στο μεταξύ το Resolution τορπιλίστηκε από γαλλικό υποβρύχιο του ναυτικού του Βισύ. Σε απάντηση το Revenge βομβάρδισε το γαλλικό λιμάνι του Χερβούργου καταστρέφοντας γερμανικό πολεμικό υλικό που συγκεντρώνονταν εκεί ενόψει της σχεδιαζόμενης εισβολής στη Βρετανία.

Στο μεταξύ τα πλοία εφοδιάστηκαν επιπλέον αντιαεροπορικά πυροβόλα, αλλά και επιπλέον θωράκιση στις αποθήκες πυρομαχικών τριών από αυτά (Resolution, Royal Sovereign και Ramillies), ενώ αφαιρέθηκαν ορισμένα από τα δευτερεύοντα πυροβόλα των 152 χλστ. Παράλληλα δημιουργήθηκαν νέες ενδιαιτήσεις για το επιπλέον προσωπικό των αντιαεροπορικών πυροβόλων.

Στα τέλη του 1940 τα Revenge, Royal Sovereign και Ramillies επέστρεψαν στον Ατλαντικό προς αντιμετώπιση των γερμανικών Scharnhorst και Gneisenau. Τα Revenge και Ramillies συμμετείχαν στην καταδίωξη του Bismarck. Το Resolution παρέμεινε υπό επισκευή ως το 1941. Μετά το πέρας των επισκευών στάλθηκε μαζί με τα τρία αδελφά του πλοία στον Ινδικό. Τα τέσσερα R σχημάτισαν την 3η Μοίρα Θωρηκτών με αποστολή την αντιμετώπιση της ιαπωνικής απειλής. Συμμετείχαν στις επιχειρήσεις στον Ινδικό ενώ το Ramillies έλαβε μέρος στη ναυμαχία της Μαδαγασκάρης όπου και τορπιλίστηκε από ιαπωνικό υποβρύχιο.

Στα τέλη του 1943 τα ταλαιπωρημένα Revenge και Resolution επέστρεψαν στη Βρετανία. Το πρώτο μετέφερε τον Βρετανό πρωθυπουργό Τσόρτσιλ στη θαλάσσια διαδρομή του προς την Διάσκεψη της Τεχεράνης με τους Ρούζβελτ και Στάλιν. Κατόπιν όμως το Resolution κατέστη εκπαιδευτικό σκάφος ενώ το Revenge παροπλίστηκε. Τον Ιανουάριο του 1944 και τα άλλα δύο σκάφη της κλάσης επέστρεψαν στη Βρετανία.

Το Ramillies συμμετείχε στην υποστήριξη των δυνάμεων που αποβιβάστηκαν στη Νορμανδία στις 6 Ιουνίου 1944, ενώ το Royal Sovereign διατέθηκε ως δανεικό στο σοβιετικό ναυτικό με το όνομα Arkhangelsk. Οι γερόλυκοι Revenge, Resolution και Ramillies οδηγήθηκαν τελικά, άδοξα, στο διαλυτήριο, το 1948. Το Royal Sovereign το επέστρεψαν οι Σοβιετικοί μόλις το 1949 και μάλιστα σε άθλια κατάσταση. Έτσι και αυτό κατέληξε στο διαλυτήριο το 1949.

Τεχνικά χαρακτηριστικά κατά την ναυπήγησή τους

Εκτόπισμα πλήρες: 33.350 τόνοι
Μήκος: 189,2 μ.
Πλάτος: 27 μ.
Βύθισμα: 10,2 μ.
Πρόωση: 2 ατμοστρόβιλοι Parsons, 18 λέβητες Babcock & Wilcox, ισχύς 40.000 ΗΡ
Μέγιστη ταχύτητα: 24 κόμβοι
Ακτίνα ενεργείας: 13.000 χλμ. με ταχύτητα 10 κόμβων
Πλήρωμα: 940 άνδρες
Οπλισμός: 8 πυροβόλα των 15in (381 χλστ.) σε 4 δίδυμους πύργους (βλήμα βάρους 879 κιλών, μέγιστο βεληνεκές 30.640 μ.), 14 πυροβόλα των 6in (152 χλστ.) σε ισάριθμα απλά πυροβολεία (βλήμα βάρους 45 κιλών,μέγιστο βεληνεκές 12.400 μ.), έξι αντιαεροπορικά πυροβόλα, 4 τορπιλοβλητικοί σωλήνες των 21in ( 533 χλστ.).
Θωράκιση: Θωρηκτή ζώνη, μέγιστο πάχος 330 χλστ. θωρακισμένο κατάστρωμα, μέγιστο πάχος 102 χλστ. βάσεις κύριων πύργων, μέγιστο πάχος 254 χλστ. πύργοι κύριων πυροβόλων, μέγιστο πάχος 330 χλτ. Κέντρο διεύθυνσης μάχης 279 χλστ. αντιτορπιλικά διαφράγματα 152 χλστ.

Το HMS Ramillies.

Το HMS RoyaL Oak βάλλει.

Το HMS Revenge.

Το HMS Resolution.

To HMS Royal Sovereign.