Στη ρωσική γη, επί αιώνες, υπήρχαν λαοί που «παρήγαγαν» εξαίρετους ελαφρούς ιππείς. Οι πλέον διάσημοι ήταν οι Κοζάκοι. Ακολουθούσαν διάφορες ασιατικές φυλές, όπως οι Τάταροι ή οι Καλμούκοι. Οι Κοζάκοι σταδιακά εντάχθηκαν στους ρωσικούς, τσαρικούς στρατούς, από τον 16ο αιώνα και παρέμειναν πιστοί μέχρι και τον Ρωσικό Εμφύλιο.
Το γεγονός αυτός είχε ως συνέπεια να πέσουν στη δυσμένεια του νέου, σοβιετικού, καθεστώτος. Μοιραία όταν οι Γερμανοί εισέβαλαν στην ΕΣΣΔ πολλοί Κοζάκοι τάχθηκαν στο πλευρό τους. Γερμανικές μονάδες ενέταξαν απρογραμμάτιστα Κοζάκους ιππείς στις τάξεις τους.
Τον Αύγουστο του 1941 ένα σύνταγμα Κοζάκων του Ερυθρού Στρατού αυτομόλησε ολόκληρο στους Γερμανούς. Η μονάδα αυτή κατέστη η πρώτη, επίσημα, γερμανική μονάδα ιππικού του Γερμανικού Στρατού. Η μονάδα αυτή έλαβε την ονομασία 102 Kosacken Abteilung (102η Επιλαρχία Κοζάκων). Αργότερα ονομάστηκε 600 Ost Abteilung και εν τέλει ονομάστηκε 5ο Σύνταγμα Κοζάκων του Ντον.
Τον Απρίλιο του 1942 ο Χίτλερ ενέκρινε την επίσημη συγκρότηση συνταγμάτων Κοζάκων. Τότε συγκροτήθηκαν τέσσερα συντάγματα, τα δύο πρώτα στην περιοχή ευθύνης της Ομάδας Στρατιών (ΟΣ) «Νότος» και τα άλλα δύο στην περιοχή ευθύνης της ΟΣ «Κέντρο».
Το XL Σώμα Πάντσερ σχημάτισε από αιχμαλώτους ένα απόσπασμα Κοζάκων. Οι Κοζάκοι αυτοί εκπαιδεύτηκαν και σχημάτισαν την 1η Ίλη του 82ου Συντάγματος Κοζάκων. Πολέμησαν δε υπέρ των Γερμανών μέχρι το 1944, όταν έπεσαν μαχόμενοι στη Νορμανδία, το 1944.
Τον Σεπτέμβριο του 1942 ο αντισυνταγματάρχης Χέλμουτ φον Πάνβιτς πρότεινε στους ανωτέρους του τον σχηματισμό μιας μεραρχίας Κοζάκων. Ο Πάνβιτς, αξιωματικός του ιππικού ο ίδιος, είχε ήδη διοικήσει μια μονάδα Κοζάκων μαχόμενος μαζί με το ρουμανικό ιππικό. Η πρότασή του έγινε δεκτή και ο ίδιος ανέλαβε την συγκρότηση και τη διοίκησή της νέας μεραρχίας.
Η μεραρχία συγκροτήθηκε επίσημα τον Αύγουστο του 1943 και παρέτασσε πέντε συντάγματα Κοζάκων (Πλατόφ, φον Γιούνγκενσουλτς, Λέμαν, Κονόνοφ και φον Βολφ). Σύντομα εντάχθηκαν στη μεραρχία και άλλες μικρότερες μονάδες, αλλά υπήρχαν και άλλες που έμειναν ανεξάρτητες.
Τελικά η Μεραρχία Κοζάκων οργανώθηκε σε δύο ταξιαρχίες, έκαστη με τρία συντάγματα και μια έφιππη μοίρα πυροβολικού. Κάθε σύνταγμα διέθετε έξι ίλες. Κάθε ταξιαρχία διέθετε και μια βαριά ίλη με τέσσερις όλμους των 81mm και τέσσερα πολυβόλα.
Επίσης η μεραρχία διέθετε και έναν αντιαρματικό ουλαμό με πυροβόλα των 50mm. Αναλόγως σχηματίστηκαν και οι μονάδες υπηρεσιών της μεραρχίες. Ο ελαφρύς οπλισμός της μεραρχίας αντισταθμιζόταν τρόπο τινά από τον μεγάλο αριθμό ανδρών που διέθετε, καθώς κάθε σύνταγμα διέθετε περί τους 2.000 άνδρες.
Η Μεραρχία Κοζάκων μεταφέρθηκε στην Κροατία και έδρασε κατά των παρτιζάνων του Τίτο. Ύστερα από αυτό αποφασίστηκε ο σχηματισμός και μιας δεύτερης μεραρχίας. Ο πυρήνας για τον σχηματισμό της ήταν η 2η Ταξιαρχία της 1ης Μεραρχίας Κοζάκων.
Στα τέλη του 1944 αποφασίστηκε ο σχηματισμός και μιας τρίτης μεραρχίας. Οι τρεις μεραρχίες εντάχθηκαν στο XV Σώμα Στρατού των SS. Οι Κοζάκοι πολέμησαν κατά των Σοβιετικών όταν αυτοί έφθασαν στη Γιουγκοσλαβία.
Εκεί οι δύο πιο πρόσφατα συγκροτημένες μεραρχίες διαλύθηκαν. Η 1η, μαζί με τα υπολείμματα των άλλων υποχώρησαν στην Αυστρία όπου και τελικά παραδόθηκαν στους Βρετανούς. Παραδόθηκαν όμως στους Σοβιετικούς, όπου η τύχη των ανδρών ήταν προδιαγεγραμμένη. Στον θάνατο ακολούθησε, εκούσια, τους άνδρες του και ο αντιστράτηγος, πλέον, φον Πάνβιτς.
Με παρόμοιο τρόπο συγκροτήθηκαν και οι μονάδες Καλμούκων ιππέων, όταν οι Γερμανοί έφτασαν στην στέπα των Καλμούκων, στην περιοχή της Ελίστα. Συνολικά συγκροτήθηκαν 24 ίλες Καλμούκων ιππέων, οι οποίοι έδρασα κυρίως κατά Σοβιετικών παρτιζάνων.
Ακολούθησαν τους Γερμανούς στην υποχώρησή τους και τελικά, το 1945 βρέθηκαν να μάχονται στην Πολωνία και μέχρι τις πύλες του Βερολίνου. Οι τυχεροί από αυτούς σκοτώθηκαν στις μάχες. Οι άτυχοι συνελήφθησαν αιχμάλωτοι από τους Σοβιετικούς και βρήκαν φρικτό θάνατο.
